W poszukiwaniu prawdy o początkach
G.S. MCLean, R. Oakland, L. McLean
Część 2: EWOLUCYJNY MODEL STWORZENIA ŚWIATA
Porządek – wytwór przypadku
Ewolucjoniści sądzą, że konstrukcja wszechświata i złożoność widoczna w organizmach żywych jest wynikiem przypadku. Według tej teorii Słońce i planety składające się na nasz Układ Słoneczny są produktem końcowym kondensacji mgławicowej chmury pyłu. Ziemia ze wszystkimi właściwościami pozwalającymi na istnienie życia powstała w wyniku jakiegoś przypadkowego procesu. Złożone życie pojawiło się również dzięki przypadkowi, bez nadrzędnego planu czy projektu z zewnątrz.
Biologia jest działem nauki, który zajmuje się badaniem organizmów żywych. Biolodzy zgodnie twierdzą, że im więcej bada się złożone struktury i układy składające się na żywe organizmy, tym bardziej niezwykła wydaje się złożoność życia. Próbując uchwycić choć cząstkę tej złożoności, przyjrzyjmy się podstawowej jednostce życia — komórce.
Komórka
Wszystkie organizmy żywe składają się z jednostek zwanych komórkami. Ludzkie ciało składa się z ponad 100 trylionów komórek. Niektóre z nich są tak małe, że ich milion zająłby powierzchnię nie większą od główki szpilki.
Prawdziwe jest także twierdzenie, że komórka jest najbardziej złożoną strukturą znaną człowiekowi. Jest bardziej skomplikowana niż cały organizm, ponieważ każda istota ludzka bierze swój początek z jednej komórki — utworzonej z połączenia komórki jajowej i plemnika naszych rodziców w momencie zapłodnienia.
Kod genetyczny, zawierający informacje potrzebne do rozwoju całego ciała, był zawarty w chromosomach jądra tej pierwszej komórki.
zob. powiększenie
Ryc. 51
Komórka jest podstawową jednostką wszystkich organizmów żywych. Obserwacja części składowych komórki pozwoliła odkryć stopień złożoności, którego nie można znaleźć w żadnej innej strukturze występującej we wszechświecie.
Kilka ostatnich dziesięcioleci intensywnych badań w biologii komórkowej doprowadziło do odkrycia całkowicie nowego, złożonego świata (ryc. 51). Dzięki mikroskopom elektronowym biolodzy przełamali dotychczasową barierę niewielkich rozmiarów komórki i są w stanie dokładnie wejrzeć w strukturę ścian komórkowych. Poziom jej złożoności przyprawia o zawrót głowy. Okazało się, że komórka stanowi mikrokosmos zawierający tryliony cząsteczek. One zaś tworzą niezliczone układy, odpowiedzialne za precyzyjne reakcje biochemiczne. Pewien biolog tak wypowiedział się o skomplikowanej strukturze komórki:
Nawet jeśli dowiedzielibyśmy się wszystkiego na temat funkcjonowania komórki, nadal mielibyśmy zamęt. Sposób, w jaki komórki nerwowe wytwarzają uczucia, myśli, zachowanie, pamięć i inne reakcje, nadal nie może być (i może nigdy nie będzie) opisany językiem biologii molekularnej.
Większość z nas widziała uproszczone rysunki komórek przedstawiające rozmaite ich części oraz funkcje. Komórka, otoczona błoną komórkową, jest tak samo złożona jak miasto, ze wszystkimi systemami działania, porozumiewania się i rządzenia. Istnieją w niej elektrownie wytwarzające enzymy i hormony konieczne do życia, złożone systemy transportowe, które kierują przenoszeniem związków chemicznych, proteiny błony komórkowej pełniące funkcję barykad kontrolujących obustronny przepływ substancji przez błonę komórkową. Poniższy rysunek bardziej szczegółowo ilustruje niektóre struktury komórkowe i ich funkcjonowanie (ryc. 52).
Proteiny błony komórkowej
Cząsteczki sięgające poza zewnętrzną część błony komórkowej. Pełnią rolę układu kontrolnego, informującego komórkę o tym, co dzieje się poza jej granicami.
Retikulum endoplazmatyczne
Sieć kanalików przechowujących i przenoszących proteiny oraz pojedyncze aminokwasy z miejsca ich produkcji do innych części komórki.
Rybosomy
Miejsca produkcji protein.
Lizosomy
Struktury pełniące rolę narządów trawiennych, rozkładających pokarm na cząstki, które mogą być użyte do procesów komórkowych.
zob. powiększenie
Ryc. 52
Ten uproszczony diagram przedstawia główne struktury występujące w komórce. Każda z nich ma własne zadanie do wykonania, przyczyniając się do ogólnego prawidłowego funkcjonowania komórki.
Aparat Golgiego
Struktury transportujące proteiny z miejsc produkcji do zewnętrznej części błony komórkowej.
Mitochondria
Struktury pełniące rolę elektrowni, która produkuje paliwo i zamienia je na energię.
Błona komórkowa
Zewnętrzna powłoka komórki, regulująca przepływ substancji do komórki i z komórki.
Mikrotubule
Sieć długich, pustych kanalików, które nadają kształt komórce.
Jądro komórkowe
Jądro stanowi bazę danych i kieruje wszystkimi procesami wewnątrz komórki. Znajdują się w nim chromosomy zawierające kod genetyczny, tak istotny dla życia następnych pokoleń.
Każda, nawet najmniejsza struktura komórki pełni określoną rolę. Bez ich wzajemnego uzupełniania się komórka nie może prawidłowo funkcjonować. Nawet najmniejsze zakłócenie tych wszystkich procesów powoduje natychmiastowe obumarcie komórki. Wydaje się nieprawdopodobne, by tak skomplikowana struktura powstała w wyniku przypadku.
DNA — genetyczny zapis życia
DNA to cząsteczki noszące matrycowy zapis informacji genetycznej. Odpowiedzialne są za przekazywanie cech z pokolenia na pokolenie (ryc. 53).
Każdy z nas na początku był małą komórką — dużo mniejszą od kropki na końcu tego zdania. Jądro jest miejscem w komórce, które zawiera DNA — genetyczny zapis życia. Stąd pochodzi cała zakodowana informacja, potrzebna do pełnego rozwoju naszego ciała. Można powiedzieć, że DNA funkcjonuje jak komputer. Wyróżnia się jednak jeszcze większym stopniem złożoności. Wyobraźmy sobie tę niesamowitą konstrukcję i porządek, potrzebny do spełnienia instrukcji, która jest niezbędna do pełnego rozwoju ludzkiego organizmu. Czy możliwe jest, by było to dziełem przypadku?
Cząsteczka DNA jest relatywnie mała i zwarta. Poniższy przykład pomoże nam to sobie wyobrazić. Liczbę ludzi na całym świecie szacuje się na około 4,5–5 miliardów. Jeśli możliwe byłoby zredukowanie każdej osoby do kodu genetycznego, z jakiego powstała, to aby pomieścić DNA całej populacji Ziemi, wystarczyłby pojemnik wielkości tabletki aspiryny.
Raz jeszcze możemy się przekonać, jak trudno wniknąć w tę skomplikowaną złożoność. Jak więc można twierdzić, że początek świata i jego złożoność należy przypisać przypadkowym procesom? Takie założenie przeczy zdrowemu rozsądkowi i logicznemu rozumowaniu.
zob. powiększenie
Ryc. 53
Łańcuch DNA opisany jest jako podwójnie skręcona struktura przypominająca spiralne schody. Konstrukcja spirali opiera się na cząsteczkach siarkowo–fosforowych. Szczeble w spirali składają się z czterech podstawowych cząsteczek azotowych: adeniny, guaniny, tyminy i cytozyny. Określony układ tych cząsteczek określa charakter informacji zakodowanej w łańcuchu DNA.
Zasada porządku
Obserwując istniejące wokół nas przedmioty, możemy wyciągnąć prosty wniosek: każdy przedmiot, mający określoną konstrukcję, musiał mieć swojego projektanta. Dzieje się tak zgodnie z powszechnie przyjętym związkiem przyczynowo–skutkowym: aby zaistniał skutek, musi być przyczyna. Poza tym, skutek nigdy nie może być doskonalszy od przyczyny. Te fakty są powszechnie akceptowane i nie podważamy ich prawdziwości.
Przyjrzyjmy się kilku przykładom, które pomogą nam zilustrować tę regułę. Nikt nigdy nie starałby się stwierdzić, że piękny obraz jest dziełem przypadku. Potrzebny jest inteligentny artysta, zainspirowany pewnym wyobrażeniem, które przenosi na płótno za pomocą swoich zdolności. Książki nie powstają dzięki samoczynnemu nagromadzeniu się zdań. Muszą zostać napisane przez kogoś, kto ma pomysł, a następnie wyraża go w formie zapisanych słów. Stół także nie powstaje przypadkiem. Musi być przez kogoś zaprojektowany, a następnie wykonany.
Każdy przedmiot nieożywiony, mający określoną konstrukcję, musi mieć projektanta. Jak już mówiliśmy wcześniej, organizmy żywe charakteryzują się konstrukcją dużo bardziej złożoną niż obrazy, książki czy stoły. Czy można więc sugerować, że życie powstało bez udziału projektanta? Jeśli badamy fakty, staje się jasne, że to, co Biblia mówi o powstaniu życia dzięki ingerencji i projektowi inteligentnego, wiecznego Stwórcy, musi być prawdą.
Bionika
Najbardziej niesamowite wynalazki stworzone przez człowieka powstały dzięki dokładnym badaniom mechanizmów działających w przyrodzie. Bionika jest wyspecjalizowanym działem inżynierii biologicznej, zajmującym się szczegółowym badaniem procesów odkrytych w przyrodzie w celu wykorzystania ich przez ludzi. Istnieje nawet sformułowanie porównywanie bioniczne, odnoszące się do takich wynalazków. Przyjrzyjmy się więc kilku takim przykładom.
Niezwykłym systemem, który można spotkać w przyrodzie, jest stosowana przez nietoperza lokalizacja dźwiękowa. Przez wiele lat ludzie badający te zwierzęta starali się dociec, jak odnajdują one drogę w ciemności. W końcu odkryto, że zdolność nietoperza do nawigacji związana jest z wysyłaniem sygnałów ultradźwiękowych, które odbijają się od wszystkich napotkanych na drodze przedmiotów. Nietoperz odbiera te sygnały, a jego mózg ustala tor lotu, pozwalający omijać przeszkody.
zob. powiększenie
Ryc. 54
Fale dźwiękowe emitowane przez nietoperza odbijają się od przedmiotu i powracają do jego uszu. Na ich podstawie nietoperz może dokładnie określić tor lotu w pomieszczeniu pełnym kabli lub złapać owada wielkości muchy.
Radary i systemy lokalizacji dźwiękowej wymyślone przez ludzi opierają się na badaniu tej zdolności u nietoperza (ryc. 55). Te technicznie zaawansowane wynalazki emitują fale i mierzą czas ich powrotu po odbiciu się od przedmiotu. Radar został okrzyknięty wielkim osiągnięciem ludzkości.
Narząd wzroku — ludzkie oko — jest kolejnym układem, który biolodzy często porównują z działaniem systemu wideo (ryc. 56). Gdy czytasz tę stronę, światło odbija się od niej w kierunku twoich oczu. Następnie przechodzi przez źrenicę. Wielkość otworu, a co za tym idzie, ilość światła, która może przez niego przeniknąć, kontrolowana jest przez tęczówkę. To ona zamyka się przy intensywnym oświetleniu i otwiera, gdy światło ma mniejsze natężenie. Promienie świetlne przechodzą następnie przez soczewkę. Mięśnie oka regulują jej kształt, przekazując obraz na podobną do ekranu siatkówkę, położoną w tylnej części gałki ocznej. Komórki siatkówki zamieniają energię świetlną na impuls elektryczny, który następnie przekazywany jest do mózgu. Ten zaś zapisuje informację przekazaną z oka i przechowuje ją do końca naszego życia.
zob. powiększenie
Ryc. 55
Zawansowane technologicznie radary nie powstały przypadkiem. Są owocem ludzkiej umiejętności projektowania i pracy inżynierów.
System wideo zaprojektowany przez człowieka funkcjonuje na zasadzie bardzo zbliżonej do działania ludzkiego oka (ryc. 57). Ilość światła docierającego do oka, odbitego przez przedmioty, kontrolowane jest przez mechaniczną przesłonę, odpowiednik tęczówki. Następnie jest ono skupiane przez soczewkę znajdującą się wewnątrz kamery video. Energia świetlna zamieniana jest na sygnał elektryczny, przekazywany następnie do magnetowidu, który przechowuje obraz aż do czasu ponownego zapisu. Nikt nie wpadłby na pomysł, że system video powstał przypadkiem, w wyniku procesów trwających miliony lat. A jednak ludzkie oko, które jest dużo bardziej złożone, uznaje się za efekt ewolucji.
zob. powiększenie
Ryc. 56
Teoria ewolucji naucza, że organy tak złożone jak oko ludzkie powstały bez udziału rozumnego Stwórcy.
zob. powiększenie
Ryc. 57
Elektroniczny system video pełni funkcje podobne do ludzkiego oka i mózgu. Niedorzecznością byłoby sugerowanie, że kamera i magnetowid powstały dzięki przypadkowym, nieuporządkowanym wydarzeniom.
Kolejną parą w procesie bionicznego porównywania jest ludzki mózg i komputer. Mózg jest najbardziej złożonym komputerem, jaki został naukowo opisany. Obliczono, że ponad 30 miliardów komórek, zwanych neuronami, tworzy strukturę mózgu. Każda z nich może jednocześnie zrealizować nawet 60 tysięcy połączeń z innymi neuronami. Twój mózg zapisał wszystkie bodźce, jakie dotarły do niego przez narządy zmysłu w ciągu całego twojego życia. Bez udziału świadomości monitoruje i kontroluje tysiące działań, które mają miejsce wewnątrz organizmu. Dzieje się to następująco: najpierw odbiera sygnały, dokonuje analizy, a następnie wysyła informację o właściwej reakcji. Żadnego komputera stworzonego ludzką ręką nie można nawet porównać do ludzkiego mózgu.
Przyglądając się powyższym przykładom bionicznego porównywania, widzimy pewną logikę. Nie mamy żadnych wątpliwości, że ludzkie wynalazki powstały w wyniku przemyślanego projektu i planu. Prawdopodobieństwo samoczynnego powstania tych przedmiotów równa się zeru. Dlaczego więc pogląd, że wszystkie żywe układy, na bazie których powstały ludzkie wynalazki, również są wynikiem projektu, uważany jest za nielogiczny? Fakty znacznie przeważają szalę na rzecz tezy, że życie jest dziełem Stwórcy.
poprzedni rozdział: Czas i jego znaczenie
kolejny rozdział:Rozwój organizmów żywych
© by Wydawnictwo „Pojednanie”
Żadna część tej książki nie może być reprodukowana ani przekazywana w jakiejkolwiek formie bez pisemnej zgody wydawcy.